Μάκης Σκαρλατάκης, Recruiter Jobfind
Έχετε παρατηρήσει πως ολοένα και περισσότερες εταιρείες εστιάζουν πλέον στα soft skills των υποψηφίων; Σύμφωνα με έρευνα του Linkedin, το 92% των επαγγελματιών HR συμφωνεί πως τα soft skills είναι το ίδιο σημαντικά - αν όχι σημαντικότερα - με τα hard skills.
Αφορούν συμπεριφορές και τακτικές που χρησιμοποιεί το άτομο για να αλληλεπιδρά με άλλα άτομα και πιστέψτε μας είναι μείζονος σημασίας τόσο στην προσωπική μας όσο και στην επαγγελματική μας ζωή. Το θετικό με αυτού του είδους τις δεξιότητες είναι πως μπορούν να μεταβιβαστούν από τον έναν στον άλλο, αλλά και να καλλιεργηθούν ώστε να τις αναπτύξει κανείς περισσότερο για να βελτιώσει την καθημερινότητά του, την απόδοσή του στην εργασία του ή τις σχέσεις του με τους συναδέλφους και γενικότερα τις διαπροσωπικές του σχέσεις.
Τι είναι τα soft skills
Τα soft skills ή οριζόντιες δεξιότητες (ή ανθρώπινες/κοινωνικές δεξιότητες ή ήπιες δεξιότητες) αφορούν μία σειρά από χαρακτηριστικά, συμπεριφορές και ιδιότητες των ανθρώπων που τους βοηθούν να αλληλεπιδρούν και να σχετίζονται με τους άλλους, να εργάζονται και γενικά να δρουν αποδοτικά στην επαγγελματική και προσωπική καθημερινότητά τους. Σύμφωνα με το It’s Your Yale ορίζονται ως εύκολα μεταβιβάσιμες δεξιότητες που δεν συνδέονται απαραίτητα με μια συγκεκριμένη εργασία και περιστρέφονται γύρω από τις προσωπικές σχέσεις, τον χαρακτήρα και τη στάση.
Διαφορές soft και hard skills
Ενώ τα soft skills αφορούν δεξιότητες που σχετίζονται με συμπεριφορές, τα hard skills ή αλλιώς τεχνικές δεξιότητες αφορούν (σύμφωνα με το A Dictionary of Human Resource Management) αποκλειστικά τις ικανότητες που διαθέτουν οι εργαζόμενοι στο πλαίσιο της τεχνικής κατάρτισης, όπως για παράδειγμα είναι ο χειρισμός μηχανών ή η ευχέρεια στους υπολογιστές ή οι ξένες γλώσσες ή η οδήγηση κ.ά.
Σε αντίθεση με τα soft skills, τα hard skills μπορούν να επικυρωθούν κατά κάποιο τρόπο ως προσόντα, δηλαδή με ένα πτυχίο, μία πιστοποίηση ή ένα δίπλωμα.
Οπότε, η ικανότητά σας π.χ. να κατασκευάζετε κτήρια ως αρχιτέκτονας, αποτελεί μία τεχνική δεξιότητά σας, ενώ ή ικανότητά σας να συνεργάζεστε αποτελεσματικά με μία ομάδα ανθρώπων για τη διεκπεραίωση αυτής της εργασίας αποτελεί μία ήπια δεξιότητά σας (soft skill).
Μία ακόμη διαφορά ανάμεσα στα δύο αυτά είδη δεξιοτήτων είναι πως τα hard skills είναι μετρήσιμα και αποκτώνται μέσα από ακαδημαϊκές ή άλλες επίσημες εκπαιδεύσεις, ενώ τα soft skills όχι.
Για παράδειγμα, κάποιος έχει 3 διαφορετικά επαγγελματικά διπλώματα οδήγησης και κατέχει και δίπλωμα χειριστή ανυψωτικών μηχανημάτων (hard skills).
Γιατί είναι απαραίτητα τα soft skills
Τα soft skills είναι απαραίτητα σε όλες τις πτυχές της ζωής μας. Αποδεδειγμένα, όσον αφορά το εργασιακό πλαίσιο είναι αυτές οι δεξιότητες που θα σας βοηθήσουν να χτίσετε ισχυρές σχέσεις με τους συνεργάτες σας, τους συναδέλφους σας, τους πελάτες σας, θα ενισχύσουν την αυτοπεποίθησή σας, θα σας βοηθήσουν στην επίλυση κρίσεων αλλά και στην ανάληψη υγιών αποφάσεων και πρωτοβουλιών.
Επιπλέον, θα συμβάλουν στην καλύτερη επικοινωνία μέσα στον εργασιακό χώρο και θα οδηγήσουν στην επιτυχία.
Ποια είναι τα σημαντικότερα soft skills
Σύμφωνα με το Statista, το soft skill με τη μεγαλύτερη ζήτηση για το 2023 ήταν η επικοινωνία με ποσοστό 58%. Ακολουθούν η κριτική σκέψη, η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, η ομαδική εργασία, η προσοχή στη λεπτομέρεια και άλλα που θα παραθέσουμε παρακάτω.
Επικοινωνία
Είναι ικανότητα να ακούμε ενεργητικά, να συζητάμε και να μπορούμε να εκφράζουμε όσα θέλουμε και σκεφτόμαστε με τέτοιο τρόπο που να γινόμαστε κατανοητοί. Μπορεί να είναι λεκτική ή μη λεκτική, αλλά ο στόχος είναι ένας: να είναι αποτελεσματική.
Σκεφτείτε πως τον περισσότερο χρόνο της ημέρας τον περνάτε στο χώρο της δουλειάς με τους συναδέλφους σας. Φανταστείτε να εκλείπει η καλή επικοινωνία ανάμεσά σας. Αυτό θα είχε σαν αποτέλεσμα να υπάρχουν στιγμές ασυνεννοησίας, παρανοήσεων ή παρεξηγήσεων και άρα άμεσο αντίκτυπο στην ποιότητα τόσο του έργου σας όσο και της καθημερινότητάς σας.
Κριτική σκέψη
Κριτική σκέψη είναι η ικανότητα να ερμηνεύουμε, να αξιολογούμε και να αναλύουμε δεδομένα και πληροφορίες που λαμβάνουμε. Είναι στην ουσία αυτή η δεξιότητα που μας οδηγεί σε μία άλλη εξίσου σημαντική, την αποτελεσματική λήψη αποφάσεων.
Η κριτική σκέψη είναι απαραίτητη και στην εργασία και στη ζωή μας. Μας βοηθά να κατανοούμε, να διαλέγουμε και να πράττουμε με γνώμονα τη λογική μας οδηγώντας μας σε σωστές επιλογές ή αποφάσεις. Η κριτική σκέψη μας βοηθά να εκφραζόμαστε, να γεννάμε νέες ιδέες και να προσαρμοζόμαστε.
Επίλυση προβλημάτων
Πολύ σημαντικό ιδιαίτερα στους υποψηφίους για μία θέση εργασίας είναι να έχουν την ικανότητα να επιλύουν προβλήματα. Οι άνθρωποι με αυξημένη αυτή τη δεξιότητα είναι ικανοί τόσο να εντοπίσουν το πρόβλημα και τη ρίζα του, να αναλύσουν τα δεδομένα που έχουν να και να προβούν στη λύση του. Συνήθως είναι άνθρωποι διορατικοί και μπορούν να προλαβαίνουν τα προβλήματα πριν καν εμφανιστούν, αλλά είναι και οι ίδιοι που θα δώσουν τη λύση στην ανάγκη και στο πρόβλημα. Χαρακτηρίζονται, επίσης, από υψηλά επίπεδα αναλυτικής σκέψης και κριτικής ικανότητας.
Προσαρμοστικότητα
Εξαιρετικής σημασίας είναι παράλληλα η ικανότητα να προσαρμόζεται κανείς σε νέες συνθήκες και δεδομένα.
Παραδείγματα στο χώρο εργασίας όπου χρειάζεται αυτή η δεξιότητα
- Η αλλαγή του τρόπου εργασίας
- Ένα νέο λογισμικό που πρέπει να χρησιμοποιήσετε
- Γενικότερα νέες τεχνολογίες
- Καινούρια άτομα στην ομάδα
- Αλλαγή χώρου εργασίας
- Καινούρια διοίκηση με νέες ιδέες
- Αλλαγή σχεδίων/projects
Διαχείριση χρόνου
Το να μπορεί κανείς να διαχειρίζεται το χρόνο που έχει, δεν χρειάζεται ιδιαίτερη ανάλυση. Ωστόσο, σαφώς είναι μία πολύ σημαντική δεξιότητα το να μπορεί να διαμοιράζει το χρόνο έτσι, ώστε να ανταποκρίνεται σε deadlines και να εκτελεί αποτελεσματικά το έργο και τα καθήκοντά του.
Για να βελτιώσετε αυτή σας τη δεξιότητα να έχετε πάντα στο μυαλό σας την ακόλουθη στρατηγική:
- Οργάνωση
- Κριτική σκέψη
- Σχεδιασμός
- Προτεραιότητες
- Διαμοιρασμός καθηκόντων
- Αφοσίωση / Έλλειψη αναβλητικότητας
Συναισθηματική Νοημοσύνη
Η συναισθηματική νοημοσύνη (ή αλλιώς το συναισθηματικό πηλίκο) δείχνει την ικανότητα του ατόμου να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του και ταυτόχρονα να αναγνωρίζει τα συναισθήματα των γύρω του.
Σύμφωνα με το HelpGuide τα στοιχεία που θα σας βοηθήσουν να αναπτύξετε το επίπεδο της συναισθηματικής σας νοημοσύνης είναι:
- Αυτοδιαχείριση
- Αυτογνωσία
- Κοινωνική ευαισθητοποίηση
- Διαχείριση σχέσεων
Ομαδική δουλειά
Δύσκολα ένας οργανισμός μπορεί να λειτουργήσει αν δεν υπάρχει το αίσθημα της ομαδικής δουλειάς, το συνεργατικό πνεύμα. Διότι από αυτά προκύπτουν τα οράματα, οι κοινοί στόχοι, η αφοσίωση σε αυτούς και άρα η επιτυχία.
Για να επιτευχθεί η ομαδικότητα θα πρέπει να υπάρχει πολύ καλή επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων του οργανισμού, ανοιχτό μυαλό, εμπιστοσύνη.
Το να είσαι ομαδικός παίκτης στη δουλειά σημαίνει πως:
- Δημιουργείς καλές σχέσεις με διαφορετικούς ανθρώπους και χαρακτήρες
- Αναζητάς τρόπους να βοηθήσεις τους συνεργάτες σου
- Δίνεις κίνητρα
- Παρακινείς και παρακινείσαι
- Μπορείς να δεις τα πράγματα από διαφορετική οπτική
- Μπορείς να ηγηθείς
Ηγεσία
Οι άνθρωποι που κατέχουν θέσεις ψηλά στην ιεραρχία μίας εταιρείας οφείλουν να διακρίνονται από ηγετικές ικανότητες. Πρέπει να είναι σε θέση να καθοδηγήσουν τους υπόλοιπους για την επίτευξη των στόχων της εταιρείας. Και αυτό θα πρέπει να γίνεται αβίαστα. Για την ενίσχυση των ηγετικών τους δεξιοτήτων θα πρέπει να:
- Παρακινούν τους εργαζομένους
- Χτίζουν ισχυρούς δεσμούς
- Ακούν ενεργητικά
- Ακροάζονται τις ανάγκες τους
- Μπορούν να διαπραγματεύονται
- Διαχειρίζονται κρίσεις στο χώρο εργασίας
- Καινοτομούν
- Κάνουν τους άλλους να πιστεύουν σε αυτούς και στο όραμα της εταιρείας
- Εμπνέουν αξιοπιστία
- Λύνουν προβλήματα
- Παίρνουν τις σωστές αποφάσεις
- Θέτουν στόχους
Στην πραγματικότητα όλοι χρειάζεται να έχουν ηγετικές ικανότητες. Οποιοσδήποτε με το έργο του ή τη δουλειά του ασκεί επιρροή σε άλλους ανθρώπους οφείλει να αναπτύσσει τις ηγετικές του ικανότητες.
Άλλα soft skills
Άλλα soft skills που είναι σημαντικά και μπορείτε να καλλιεργήσετε είναι οι διαπραγματευτικές ικανότητες, η δημιουργικότητα, η προσοχή στη λεπτομέρεια, η αξιοπιστία, η εργασιακή ηθική, η διαχείριση συναισθημάτων, η εργασία υπό πίεση, η δια βίου μάθηση.
Πώς να αναπτύξετε περισσότερο τα soft skills σας
Αρχικά, καλό θα είναι να σκεφτείτε ποια είναι αυτή η δεξιότητα που πιστεύετε ότι χρειάζεται να καλλιεργήσετε περισσότερο. Οι δικοί σας άνθρωποι, επίσης, μπορούν να σας βοηθήσουν, ώστε να δείτε αν υπάρχει κάποιο soft skill στο οποίο υστερείτε σε σχέση με άλλα.
Ένας αξιόπιστος τρόπος να επιτύχετε την ανάπτυξη κάποιων δεξιοτήτων είναι η εκπαίδευση μέσω σεμιναρίων και εργαστηρίων. Μπορείτε να παρακολουθήσετε σεμινάρια διαχείρισης χρόνου ή διαχείρισης συναισθημάτων. Μπορείτε, επιπλέον, να επιλέξετε εξειδικευμένα σεμινάρια για να ενισχύσετε τις διαπραγματευτικές αλλά και τις ηγετικές σας ικανότητες.
Σχετικά με το ομαδικό πνεύμα εργασίας, αυτό για να αναπτυχθεί αρκεί μερικές φορές να είστε απλώς πιο ανοιχτοί. Παράλληλα, θα βοηθούσε σίγουρα να ξεκινούσατε ένα ομαδικό άθλημα ή μία ομαδική δραστηριότητα.
Να θυμάστε! Ίσως χρειαστεί να βγούμε για λίγο από τη ζώνη ασφαλείας μας, να αφήσουμε στην άκρη τον εγωισμό μας ή να ενστερνιστούμε μία διαφορετική οπτική αλλά…
Κάθε στιγμή συναναστροφής μας με άλλους ανθρώπους είναι μία ευκαιρία να ενισχύσουμε τα soft skills μας.
Και αυτό θα επιφέρει βελτιώσεις στην καθημερινότητά μας αλλά και στη δουλειά μας.
Συχνές ερωτήσεις
Τι είναι τα soft skills
Τα soft skills ή οι ήπιες δεξιότητες είναι εκείνες οι ικανότητες, συμπεριφορές και χαρακτηριστικά που διαθέτουμε ή καλλιεργούμε και μας βοηθούν να αλληλοεπιδρούμε με τους γύρω μας. Αφορούν σε μεγάλο βαθμό κοινωνικές δεξιότητες που είναι απαραίτητες τόσο στην επαγγελματική όσο και στην προσωπική μας ζωή.
Ποιο είναι το σημαντικότερο soft skill;
Το πιο σημαντικό soft skill που πρέπει κανείς να διαθέτει είναι η επικοινωνία με ποσοστό 58% έναντι των υπολοίπων, σύμφωνα με το Statista.
Ποια είναι τα soft skills με τη μεγαλύτερη ζήτηση;
Τα σημαντικότερα soft skills που έχουν τη μεγαλύτερη ζήτηση είναι η επικοινωνία, η κριτική σκέψη, η επίλυση προβλημάτων, η προσαρμοστικότητα, η διαχείριση χρόνου, η συναισθηματική νοημοσύνη, η ομαδικότητα, η ηγεσία.
Μπορώ να καλλιεργήσω τα soft skills μου;
Ο πιο εύκολος τρόπος να αναπτύξετε περαιτέρω τα soft skills σας είναι μέσω σεμιναρίων και εργαστηρίων, για παράδειγμα διαχείρισης χρόνου ή συναισθημάτων ή πιο εξειδικευμένα όπως για διαπραγματεύσεις ή ενίσχυση των ηγετικών σας ικανοτήτων. Επιπλέον, μπορείτε να ενισχύσετε τις ήπιες δεξιότητές σας συμμετέχοντας σε δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου ή σε αθλητικές ομάδες.